Bąk (Botaurus stellaris) 
Duży wędrowny ptak wodny z rodziny czaplowatych, zamieszkujący północną część Eurazji (podgatunek nominatywny) i Afrykę południową (B. s. capiensis). Zimuje na południu Eurazji i w Afryce. Przeloty w III - IV i IX - XI. W Polsce bardzo nielicznie lęgowy i nielicznie zimujący nad wodami śródlądowymi.
Cechy gatunku
Brązowy, z ciemnymi i jasnymi plamkami, co zapewnia mu doskonały kamuflaż w trzcinach. Gdy jest zaniepokojony, przybiera charakterystyczną pozę z szyją pionowo wyciągniętą ku górze.
Wymiary średnie
dł. ciała ok. 76 cm
rozpiętość skrzydeł 115 cm
waga ok. 1000-2000 g.
Biotop
Zbiorniki wodne z szerokimi szuwarami: naturalne jeziora, stawy hodowlane, glinianki, starorzecza, podmokłe trzcinowiska.
Gniazdo
W szuwarach lub trzcinach, nie tworzy kolonii.
Jaja
Wyprowadza zazwyczaj jeden lęg w roku, w zniesieniu 3 do 6 oliwkowobrązowych jaj. Wiele samców jest poligamicznych. Samce w okresie godowym wydają charakterystyczny głos przypominający ryk krowy, który wzmacniają używając przełyku jako rezonatora.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres 25-26 dni, w wysiadywaniu uczestniczą także samce. Pisklęta opuszczają gniazdo po 4-5 tygodniach.
Pożywienie
Ryby, płazy i inne zwierzęta wodne, na które poluje zazwyczaj w nocy.
Ochrona
Gatunek objęty ochroną ścisłą. Zagrożeniami dla niego są melioracja rozlewisk i regulacja rzek na obszarach lęgowych oraz niszczenie trzcinowisk.
W Polsce występuje na nizinach. Przypuszcza się, że w naszym kraju jest obecnie ok. 1000 par lęgowych, rozsianych na terenach nizinnych. Jest to gatunek znajdujący się pod ścisłą ochroną. Najwięcej par tych ptaków można spotkać w dolinie Narwi, Baryczy, Biebrzy, jak również na pojezierzach. Pierwsze skamieniałości bąków pochodzą z holocenu. Znane są obecnie trzy podgatunki tego ptaka. Zamieszkuje południe Europy oraz środkową część kontynentu. Występuje również w Azji, na południu i północy Afryki. W Polsce występuje na niżu. Areały lęgowe bąków są rozproszone i z pojedynczymi parami. Najwięcej siedlisk lęgowych spotykanych jest w dolinie Narwi, Baryczy; na Pojezierzu łęczyńsko-Włodawskim, w Kotlinie Biebrzańskiej, na Pomorzu (ale nie na całym), na Mazurach i w wybranych miejscach w Wielkopolsce. Obecnie w Polsce jest coraz mniej miejsc, gdzie bąki mogą żyć i rozmnażać się. Spowodowane jest to odwadnianiem terenów podmokłych, naruszaniem biegu rzek, wycinaniem i wypalaniem roślinności szuwarowej, obficie występującej zwłaszcza na Mazurach (tutaj szuwary są wycinane i wykorzystywane do celów przemysłowych). W dolinach wielu rzek i w okolicach jezior wypala się roślinność, będącą naturalnym siedliskiem życia i miejscem schronienia dla bąków. Do zmniejszania się populacji bąka przyczyniło się też oczyszczanie stawów rybnych. Z powodu degradacji naturalnych siedlisk bąka, liczebność ptaka w Polsce ciągle maleje i jest on zagrożony wyginięciem. Konieczne jest wprowadzenie zakazów i nakazów, dzięki którym będzie można uratować nienaruszone do tej pory tereny, na których ptak może żyć i się rozmnażać.
