Kormoran

[Jacky]

Kormorany - ptaki z rzędu wiosłonogich.

Kormorany obejmują 30 gatunków.

Charakteryzują się mocną budową ciała, hakowato zakończonym dziobem i błoną pławną spinającą cztery długie palce nóg. Mają ciemne upierzenie z metalicznym połyskiem. U niektórych gatunków na głowie występuje charakterystyczny czub.

Długość ciała kormoranów 80-100 cm, rozpiętość skrzydeł 130-160 cm, waga 1,8-3 kg.

Doskonale latają, pływają i nurkują.

żywią się głównie rybami.

Są gniazdownikami.

żyją w koloniach na wybrzeżach mórz i jezior.

W Polsce żyje kormoran czarny, osiągający długość 90 cm. Największe skupiska kormoranów można spotkać na Pomorzu i Mazurach. W Polsce kormoran jest ptakiem chronionym.

Kormorany dostarczają niezliczonych ilości guana.

Guano - złoża odchodów ptaków morskich (głównie kormoranów, pelikanów i głuptaków), żyjących w licznych koloniach (niektóre kolonie kormoranów na wybrzeżach Ameryki Południowej i sąsiednich wyspach, głównie Peru i Chile liczą ponad 20 mln ptaków).

Guano osiąga miąższość kilkudziesięciu metrów (niekiedy nawet 100 i więcej). Guano byłó użytkowane jako nawóz już w czasach Inków. Obecnie jest eksploatowane i eksportowane. Najlepsze właściwości ma guano peruwiańskie. Zawiera ono znaczne ilości azotu, fosforu i potasu. Guano z Chile jest uboższe w azot i potas.

[jasioj]

Kormoran w naturze jest trudny do zauważenia. Niekiedy tylko widać te ptaki szybko pomykające nad taflą wody albo słychać ich głośne krakania.

Ich czarne upierzenie przypomina trochę rybie łuski.

Kormorany pływają bardzo dobrze. Sprawnie też nurkują. Pod wodą kormorany wytrzymują do 30-40 sekund i osiągają zanurzenie do 3 metrów. W zupełności wystarcza to aby złowić rybę, która stanowi podstawę pożywienia ptaka.

Rybne łowy kormorany prowadzą gromadnie. Stada poruszają się utartymi szlakami, przemieszczając się z lęgowisk i noclegowisk nad wody łowne. Wędrówki kormoranów nie są z reguły odległe, choć ptaki te mogą bez odpoczynku przelecieć 100-150 km.

łowy kormoranów odbywają się na ogół w południe. Sprawność kormoranów w łowieniu jest niesamowita. W ciągu kilku minut potrafią nałowić swoją dzienną dawkę pokarmu. Z reguły jednak celebrują łowy przez 2-3 godziny. Dzienna dawka pokarmu dla ptaka to pół kilograma ryb.

Do wody kormoran zanurza się powoli, przyciskając skrzydła do ciała i wiosłując nogami. Pod wodą porusza się szybko i sprawnie, a haczykowato zakończony dziób ułatwia mu łowy.

Większym problemem niĹź łowy dla kormorana jest samo połykanie zdobyczy. Nie potrafi tego uczynić w głębinach, ale musi podrzucić sobie  zdobycz w gĂłrę i złapać ją w otwartą gardziel. Często bywa tak, Ĺźe ptak nie moĹźe przełknąć zdobyczy, dławi się i ginie.

Azjatyccy rybacy często zakładają młodym kormoranom specjalne obręcze na szyje, aby nie mogły one przełykać dużych ryb.

Dużo czasu zajmuje kormoranom pielęgnacja piór, a zwłaszcza ich suszenie. Kormorany rozpościerają swe pokaŹne skrzydła przesiadując na głazach lub gałęziach znajdujących się nad wodą. Gruczoł kuprowy nie jest u kormoranów zbyt wydajny i nie zapewnia im odpowiedniego namaszczenia piór. Dlatego też zawarta w upierzeniu woda zmniejsza wyporność nurkującego ptaka, a suszenie piór nabiera szczególnego znaczenia.

Kormorany należą do grupy ptaków pełnopłetwych.

Kormorany są gniazdownikami. Gniazdują gromadnie w dużych koloniach na trudnodostępnych wyspach czy nadwodnych lasach. Ich gniazda zbudowane są z dużych gałęzi. Z reguły gniazda są połączone ze sobą z sąsiednimi gniazdami, zajmując kilka czy kilkanaście hektarów powierzchni (w Ameryce Południowej gniazdowiska kormoranów zajmują powierzchnie do 100 km2). Drzewa w takich gniazdowiskach są tak oblepione odchodami ptaków, że dość szybko usychają. W Polsce największe gniazdowisko kormoranów znajduje się na Mierzei Wiślanej w Kątach Rybackich. Spustoszenia dokonane przez liczną kolonię kormoranów są przekleństwem miejscowej ludności. życie i zagłada sąsiadują ze sobą i wzajemnie się przenikają.

Zarówno rybacy, jak i wędkarze niezbyt lubią te ptaki. Kormorany stanowią bowiem poważny kłopot dla wszystkich akwenów wodnych, nad którymi polują. Kormorany, łowiąc ryby, również ranią wiele z tych, które ujdą im z życiem. Poza tym ptaki te roznoszą wiele zarazków z lęgowisk i noclegowisk. W ten sposób mnożą się rybie pasożyty i chorobotwórcze bakterie. Kormorany są często płoszone zarówno przez rybaków, wędkarzy i miejscową ludność.

[jasioj]

Kormorany

[Jacky]

Foto: pasta54

[aleksanderalien]

Kormoran czarny (Phalacrocorax carbo)

Kormoran czarny suszący skrzydła po polowaniu
Kormoran to nasz jedyny duży, czarny ptak wodny. Najłatwiej go dostrzec, gdy stoi wyprostowany na brzegu, na wystających z wody gałęziach lub na nadbrzeżnych konstrukcjach, często przy tym długo trzyma rozpostarte skrzydła, by wysuszyć przemoczone pióra.

Charakterystyka
Na wodzie większy od krzyżówki, mniejszy od łabędzia niemego, w locie mniejszy od czapli siwej a nieco większy od gęgawy. Ma długi, silny dziób, zakończony ostrym hakiem. Samiec i samica nie różnią się wyglądem. Ostrożny ale nie kryje się, pływa po otwartej tafli wody, siada na dobrze widocznych miejscach nad wodą i na drzewach. Do lotu wzbija się z energicznego wyskoku lub z krótkim rozbiegiem po wodzie. Przez cały rok stadny, choć widywane są także samotne osobniki. Stado lata kluczem, sznurem lub w bezładzie. Odbywa niedalekie wędrówki, zimuje w Europie, także w Polsce.

Rozmieszczenie i siedlisko
Występuje liczniej w północnej części kraju, postępuje proces zasiedlania regionów południowych. Siedliskiem kormoranów jest las na wyspie lub brzegu dużego zbiornika wodnego, także nad rzeką lub morzem. Zimą różne, rozległe zbiorniki wodne.

Lęgi
Tworzy pary monogamiczne. Gniazduje kolonijnie. Gniazdo na drzewie, buduje z gałęzi i wyściela liśćmi trzciny i tataraku. Oboje rodzice wysiadują jaja i karmią pisklęta.

Pokarm i sposĂłb Ĺźerowania
Wyłącznie ryby (do 0,5 kg), chwytane przede wszystkim podczas nurkowania – większość pokarmu stanowią gatunki najliczniej występujące, najłatwiejsze do znalezienia i schwytania. Po pokarm lata daleko od gniazda, czasem nawet 50 km. W wodzie przebywa w miarę krĂłtko, tylko po to, by Ĺźerować. Pływa z dość głęboko zanurzonym tułowiem i skośnie w gĂłrę podniesionym dziobem, czasem z wody wystaje tylko głowa. Nurkuje przez kilkanaście sekund, zwykle na głębokość 2-3 m.

Ciekawostka
Większość ptaków wodnych ma tak zbudowane pióra, by nie nasiąkały wodą i na dodatek powleczone są tłustą wydzieliną gruczołu kuprowego. U kormoranów jest inaczej. Pióra skrzydeł i ogona są tak zbudowane, że po zanurzeniu natychmiast przemakają, czyli całe powietrze spomiędzy ich promieni i promyków zastępuje woda. Jest to przystosowanie do nurkowania. By się pogrążyć w wodzie ptak musi być cięższy, a przemoczenie piór zmniejsza wyporność.